ülkemizde kanser hastalarının ve ailelerinin normalde
fizyolojik tedaviye ağırlık verdiğini, üstelik
kanserle samsun escort bayan mücadele yapan
fazlası
kişinin psikolojik yardım almaya yönlendirilmediğini biliyoruz . Oysa kanser teşhisinin kişinin yoğun ve yorucu bir sağaltma
sürecine başlamasına, sağlığının düzelip düzelmeyeceğiyle interesan
kaygılarının araya
çıkmasına, kısacası hayatının ve gündeminin bir sanyede
değişmesine yol açtığını; her
bunların da hasta ve yakınlarının psikolojisi üzerindeki olumsuz etkilerini düşünmek hiçbirzaman
de zor değil. öyleyse
bu etkilerin boyutu nedir? Kanser olduğunu öğrenen kişi psikolojik gibi
neler yaşar? Psikolojik destek almaları tedavilerine ne kadar
katkı sağlar? Bütün
merak edilenleri Pudra.com oyucuları nedeniyle
Humanite Psikiyatri Tıp Esas
Direktörü ve Istanbul üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Psiko-sosyal Onkoloji Bilim Dalı Kurucusu Prof. Dr. Sedat özkan’a sorduk. kanser hastaları psikolojik destek almalı mı? günümüzün en zorlayıcı hastalıklarından olan kanser çoğul tedavileri gündeme getiren ve hem hastalığı yaşayan kişide hem de yakınlarında ve toplumda korku yaratan bir hastalık. Bu sebepile
kanserli hastanın ve hasta yakınlarının psikolojisi bütün
sağaltma
içerisinde epeyce
mühim
bir yer tutuyor. Kanseri bir yaşam krizi gibi
düşündüğümüzde, bireylerin gündelik
hayatlarını, yaşamdaki rollerini, ilişkilerini doğrudan etkileyen bir hastalık karşımıza çıkar. Kanser tanısı olasılığı olan ya da tanısı saha
hastalarda ise olumsuz duygu ve düşüncelerin gelişmesi neredeyse kaçınılmaz. Kanser teşhisi hastada bir yıkım kadar
algılanır ve en dramatik anlamıyla kişinin psikolojik dengesinde krize sebep
olur. Kriz, sağlam
yaşamdan hastalık ve ölüm tehdidine uyumlanmaya uzanan bir süreçtir. kanser olduğunu öğrenen kişi nasıl bir psikolojiye girer? ilk aşamada en yaygın tepki, şoke olma ve inanmamadır. Gerçeğin derhal
inkârı, fazlası
kez, katlanılması hayli
güç gerçeğin yarattığı kaygı, panik ve çaresizlik duygularına yuz yuze
gelişen bir savunmadır. Bir kavramda
gerçeği redderek hasta, özünü
dayanılmaz olan kaygıdan korur. Bu sebepile
hastaya gerekli sosyal, çevresel ve duygusal desteklerin sağlanarak şunun
hafif
hafif
söylenmesi şimdiye kadar
düzgün
olabilir. Ikinci aşamada kızgınlık ve depresyon gelişir. Hastanın kızgınlık ve isyanını anlatım
edememesi, depresyon riskini arttırır. Bu dönemde kaygı, yemeden-içmeden kesilme, ilgi
dağınıklığı, “neden ben?” türü hiddetlenmeler ve isyan duyguları normaldir. kanser hastalarında hangi psikolojik rahatsızlıklar görülebilir? kanser hastalarında araya
çıkan psikiyatrik bozukluklara ilişkin araştırmalar, bu hastaların yarısına yakınında tanı, sağaltma
ve seyrin bir aşamasında sağaltma
gerektirecek düzeyde psikiyatrik bozukluk görüldüğünü araya
koyuyor. Psikiyatrik açıdan bu tabloların sıklığı şöyle bir düzen
izler: depresif uyum bozukluğu, majör depresyon, organik beyin sendromu, kişilik bozuklukları ve anksiyete bozukluğu. Depresyon ve organik beyin sendromu, kanser hastalarında en yaygın psikiyatrik bozukluklardır. psiko-onkolojinin önemi nedir? psiko-onkoloji (kanser psikolojisi) kanser tedavisindeki gelişmelerle yanında
giderek ehemmiyet
kazanmış ve bugün de tedavinin ayrılmaz bir parçası gibi
giderek yayılmakta ve gelişmektedir. Psiko-onkoloji, kanserin hasta, aile ve sağaltma
ekibi üzerindeki psikolojik etkilerini, psikolojik ve davranışsal faktörlerin kanser risk ve seyrindeki etkilerini araştıran ve kanser hastalarına psikolojik tıp hizmetlerini sunan bir disiplin. ülkemizde genel gibi
hastalığın medikal tedavisi dünya şartlarında yapılsa da psikososyal boyutu yeterince önemsenmiyor. Oysa kanser hastalığı cerrahi girişim-kemoterapi-radyoterapi ile sağaltma
edilirken hastanın psikolojisinin desteklenmesi tedavinin bütünleyici bir parçasıdır. Hastalığın ve sağaltma
yöntemlerinin yarattığı psikiyatrik komplikasyonlar ve psikolojik uyum güçlükleri (inkârdan felaketçi tutuma kadar) hastanın uyumunu, yaşam kalitesini, ilişkilerini bozmanın ötesinde hastalığın seyrini ve tedaviye cevabını olumsuz etkiler. psikolojik desteğin kanser hastaları üzerindeki faydaları neler? kanser hastalarında psikoterapi hastalığın bedensel
tedavisini tamamlar; tedavinin bütünleyici ve ayrılmaz bir bölümüdür. Kişiye, hastalığın tipine, evresine, psikososyal çevreye nazaran
değişmekle beraber, kanser hastalığı çoktan
psikolojik zorlanma ve bozukluklara yol açma potansiyeli en uca
olan hastalık gruplarındandır. Kanserde psikolojik sağaltma
girişimleri; bireysel psikoterapi, psikolojik eğitim yahut
grup terapisi ile kanserle baş etme davranışını geliştirmek göre
uygulanan sistematik çabalardır. Genel amacı; morali kendine güveni ve baş etme yetisini artırırken, sıkıntıyı ve ruhsal sorunları azaltmaktır. Ayrıca; bireyin hastalıkla savaşırken kontrol duygusunu geliştirmek ve karşılaştığı sorunları çözmede pratik çözümler gösterebilmek; kızgınlık, öfke, suçluluk benzer
duygu ve tepkilerin serbestçe anlatım
edilmesini ve hastalıkla interesan
düşüncelerin anlatılmasını cesaretlendirmek; psikolojik ve sosyal uyumu sağlayarak yaşam kalitesini arttırmak ve hasta ile aile ve sosyal etkileşim alanları arasındaki etkileşimi güçlendirmek psikoterapinin amaçları aralarında
sayılabilir. aile yakınları da psikolojik destek almalı mı? kanser, hastalığı yaşayan kişide olduğu dek
ailesinde de krize sebep
olur. Hasta ile aile arasındaki ilişkilerde güçlükler araya
çıkar. Ilişkilerde dengeli, duyguların serbestçe ifadesine izin veren, çatışmaların az, işbirliğinin çok
olduğu ailelerde hastanın uyumu en iyi seviyeye çıkar. Başka
kanser hastasına ek olarak, sıklıkla aileler de psikolojik destek ve tedaviye ihtiyaç duyar. özetle, bütün
hastalık süreci ve sonrasında psikolojik sağaltma
ve destek bütün
bu zorlu süreci destekleyecek, yaşam kalitesini ve sağaltma
etkinliğini artıracaktır.